Το όνομά του παράθυρου johari, παρότι ακούγεται κάπως μυστηριακό, το πήρε από τα αρχικά των Τζόζεφ Λούφτ (Joseph Luft) και ο Χάρυ Ίνγκαμ (Harry Ingham)..
Ας σκεφτούμε ένα κάπως κωμικό παράδειγμα. Φανταστείτε ότι είχατε μία πολύ γεμάτη μέρα, με συναντήσεις και επικοινωνία με πολλούς συνεργάτες και το σημαντικότερο, κάνατε μία πολύ καλή παρουσίαση σε όλους τους συνεργάτες σας και τη διεύθυνση του τμήματος! Γυρνάτε στο σπίτι με ένα αίσθημα ικανοποίησης.
Πλησιάζοντας στον καθρέφτη της εισόδου του σπιτιού σας ανακαλύπτετε ότι, ποιος ξέρει για πόση ώρα, έχετε στη μύτη σας μία μουτζούρα από μπλε μελάνι μαρκαδόρου! Τι αισθάνεστε; Ντροπή, αίσθημα αποτυχίας, μία έντονη ανάγκη να γυρίσετε το χρόνο πίσω;
Το πρώτο ερώτημα εδώ είναι: Οι άλλοι συνάδελφοι και συνεργάτες που είδαν προφανώς τη μουτζούρα, γιατί δεν σας το είπαν;
Αν σας το είχαν πει θα το είχατε διορθώσει αμέσως και δεν θα βιώνατε αυτή την άβολη κατάσταση, σωστά; Μήπως ο λόγος που δεν το έκαναν ήταν γιατί πίστευαν ότι θα σας προσβάλουν; Μήπως σας έδωσαν ανατροφοδότηση στο παρελθόν και δεν είχε καλή κατάληξη η συζήτηση;Για να μπορούμε να έχουμε λοιπόν τη βοήθεια των άλλων, την ανατροφοδότησή τους, θα πρέπει να μπορούμε να τη ζητούμε ή καλύτερα να τη διεκδικούμε και όταν τη λάβουμε να την εκτιμήσουμε.
Τι γίνεται όμως αν, όπως στην περίπτωση της μουτζούρας, υπάρχουν χαρακτηριστικά που ενώ είναι άγνωστα σε μας, τα γνωρίζουν όλοι οι άλλοι και είναι εμφανή σε αυτούς;
Αυτή είναι η τυφλή περιοχή, το τυφλό για εμάς σημείο, το οποίο δε γνωρίζουμε καν. Ή μπορεί να έχουμε παραλλαγμένη εικόνα για τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας ή να βασιζόμαστε σε ανύπαρκτες παραδοχές (τα Assumptions).
Οι συνέπειες μπορεί να είναι σημαντικές:
- Μπορεί να παίρνουμε λάθος αποφάσεις, κάνοντας λάθος εκτιμήσεις
- Είναι δύσκολο να διορθώσουμε κάποια αδυναμία και να γίνουμε καλύτεροι, αν αγνοούμε την ύπαρξή της
Ακούγεται λογικό το να θέλει κανείς να γνωρίζει τι κρύβεται στο τυφλό σημείο του, σωστά; Όμως τι συμβαίνει συνήθως στην πραγματικότητα;
Συχνά εθελοτυφλούμε και δε βλέπουμε καθαρά αυτά που είναι μπροστά στα μάτια μας ή όταν οι γύρω μας μας καταδεικνύουν αρνητικές συμπεριφορές και μας δίνουν ανατροφοδότηση που δεν μας αρέσει ή δεν ταιριάζει με την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, την απορρίπτουμε και ίσως εύκολα την αποδίδουμε σε κακόβουλη η υστερόβουλη προσπάθεια των άλλων, στις συνθήκες ή σε άλλους παράγοντες.
Βλέποντας ξανά το παράθυρο, πώς θα μπορούσαμε να ανοίξουμε στο πάνω μέρος, την ανοιχτή περιοχή και να μικρύνουμε την τυφλή περιοχή προς όφελος όλων;
Μόνο ένας τρόπος υπάρχει: Να ενισχύσουμε την αυτογνωσία μας μέσα από την αντικειμενική παρατήρηση των συμπεριφορών μας, που για να είναι αντικειμενική θα πρέπει να έρθει μέσα από τη ματιά των άλλων, με την ανατροφοδότηση (feedback).
Και για να μας προσφέρουν οι άλλοι αντικειμενική και θετική ανατροφοδότηση, θα πρέπει να μάθουμε να είμαστε δεκτικοί και ανοιχτοί ακόμα και σε χαρακτηριστικά που μπορεί να μη μας αρέσουν, να μάθουμε να αξιολογούμε την ανατροφοδότηση που λαμβάνουμε ουδέτερα και αντικειμενικά . Αντί να αμυνόμαστε, να μάθουμε να αλλάζουμε με προσπάθεια όσα χαρακτηριστικά κρίνουμε ότι πρέπει να αλλάξουν και τέλος, γιατί όχι, να μάθουμε να ζητούμε ανατροφοδότηση από τους άλλους, αντί να κρυβόμαστε από αυτή και να την αποφεύγουμε.
Μπορούμε έτσι να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου να θεωρούμε την αντικειμενική ανατροφοδότηση ως ένα δώρο (!!!) και ευκαιρία αυτοβελτίωσης. Και αν στη συνέχεια αποκτήσουμε τις συνήθειες διαρκούς αυτοβελτίωσης (τα Growth Mindset Habits), θα εκπλαγούμε ευχάριστα -αν βέβαια μείνουμε συνεπείς παρά τις δυσκολίες- όταν θα δούμε εκπληκτικές αλλαγές στον εαυτό μας. Και τότε θα ευγνωμονούμε όσους μας βοήθησαν δίνοντάς μας αντικειμενικό και αναπτυξιακό feedback.
Τι περιμένετε λοιπόν; Ας ανοίξουμε το παράθυρο!
Για τα άλλα δύο μέρη του παραθύρου… ακολουθεί το Μέρος Β Παράθυρο Johari: Τολμάω να είμαι ο εαυτός μου;
Published By